ERDENEBULGAN, ARKHANGAY İLİ, MOĞOLİSTAN — On yedi yaşındaki Gerelee’nin pembe yüzü, son bir yılda hayatındaki keskin sapmayı düşündükçe kıpkırmızı oluyor.
6 günlük kızına tepeden bakarak “Şimdi bile anne olduğuma inanamıyorum” diyor.
Moğolistan’daki genç gebelik oranları, küresel ortalamanın oldukça altında olsa da, büyük ölçüde yetersiz cinsel sağlık ve üreme sağlığı eğitimi, ergenler için üreme sağlığı hizmetlerine sınırlı erişim ve isteksizlik nedeniyle yakın zamana kadar Batı Pasifik bölgesindeki en yüksek oranlar arasındaydı. evde seks hakkında konuşmak için Her yıl yaklaşık 4.000 kız çocuğu hamile kalıyor ve bunların 650’si tipik olarak gebeliklerini sonlandırıyor. Moğolistan’da kürtaj 22 haftaya kadar yasaldır ve geç dönem kürtajlar – 13 ila 22 haftalar arasında – tıbbi gözetim gerektirir. Bununla birlikte, reşit olmayanların hamileliklerini sonlandırmak için bir ebeveynin veya velinin onayına ihtiyacı vardır.
Bazı ailelerde hamile kızlar çok geç olana kadar ailelerine söylemezler. Shim Bileg Aile Sağlığı Merkezi’nde kıdemli doktor olan Nomin-Erdene Altangerel, “Bir anne kızını kilo aldığını düşünerek getirdi” diyor, “kızı aslında sekiz aylık hamileyken. Fetüs beş aydan büyük olduğunda doğum yapmaktan başka bir seçenek genellikle yoktur.” Bazı kızlar o zamana kadar hamile olduklarının farkına bile varmazlar – bir araştırmaya göre, genç annelerin yaklaşık %20’si hamile olduklarını beş ay sonra öğrendiklerini söyledi. Dörtte üçünden fazlası, hiç doğum kontrol yöntemi kullanmadıklarını söyledi.
Damgalanma korkusuyla adının açıklanmasını istemeyen Gerelee, hamileliğini beş ay boyunca ailesinden sakladığını söylüyor. “Ablamla ara sıra üreme hakkında konuştum ama ailemle hiç konuşmadım” diyor. Uluslararası Ulan Batur Üniversitesi aile ve psikoloji fakültesi dekanı Dr. Oyun-Erdene Bolduukhai, “Ebeveynler bu konularda eğitimli olmadığı için çocuklarıyla tartışamıyorlar” diyor. Ayrıca, okulların da bu konuda öğrencileri başarısızlığa uğrattığını söylüyor. Devlet okullarında sağlık ve biyoloji derslerinde işlenen içeriğin %7 ila %11’i, ülkenin insan hakları komisyonunun “son derece yetersiz” bulduğu üreme sağlığıyla ilgilidir.
Bir devlet okulunda 11. sınıf öğrencisi olan Enerlen Batbaatar, “Sağlık dersimiz var ama tam olarak cinsel eğitim öğretmiyorlar” diyor. “Konuşacak kimsemiz olmadığı için bazen internetten bilgi buluyoruz.”
Dört çocuk annesi Odontuya Daramkhuu, “Çocuklarımla konuşmam gerektiğini biliyorum” diyor. “Ama onlarla nasıl konuşacağımı bilmiyorum. Ben gençken ailemle veya kardeşlerimle bu konuyu hiç konuşmadım, bu yüzden çocuklarımın nasıl tepki vereceğinden, yanlış anlayıp anneleriyle bir daha konuşmak istemeyeceklerinden endişeleniyorum.”
Diğerleri çocuklarının okulda cinsel eğitim aldığını düşünüyor. Aynı nedenle adının kısmen açıklanmasını talep eden üç çocuk annesi Munkhgerel, “Okulda ele alındığını düşündüğümüz için bu konuda konuşmuyoruz” diyor. Çoğu zaman durumun böyle olmadığını öğrenince şaşırdı.
Moğol sağlık bakanlığında gençlik, erkek ve üreme sağlığından sorumlu yetkili Orolzodmaa Baasankhuu, “Ergenlik, büyüme ve gelişmenin önemli bir aşamasıdır ve sağlık eğitiminin temelini atmak için önemli bir dönemdir” diyor. Şu anda ülke çapında Moğol gençlerine kapsamlı sağlık hizmetleri sunan doktorlar, hemşireler ve/veya sosyal hizmet uzmanları tarafından yönetilen 34 klinik olduğunu söyleyen yetkili, 2021’de tüm doğumların %3,6’sının gençler tarafından yapıldığını, Bir önceki yıla göre %0,3.
Moğol Aile Refahı Derneği’nin Orhun bölümünün başkanı Khulan Bat-Erdene, ebeveynlerin genellikle seks hakkında konuşmaktan kaçınsa da, kızlarını kürtaj yaptırmak için hastaneye getirmelerinin oldukça yaygın olduğunu söylüyor. cinsel sağlık hizmetlerine erişim. (Orolzodmaa, 2021’deki tüm kürtajların %4,7’sini gençlerin oluşturduğunu söylüyor, Orolzodmaa, bir önceki yıla göre %0,1 düşüşle.) Cinsel eğitimin yokluğunda fiilen doğum kontrolü olarak kürtajın kızların haklarının ihlali olduğunu söylüyor. “Ergenlik çağında kürtaj yaptırmak sadece sağlık açısından zararlı değil, aynı zamanda kızlarda büyük bir psikolojik korku yaratıyor – yetişkin olduklarında aile kurma ve doğum yapma konusundaki güvenlerini kaybediyorlar.”
Son yıllarda, genç Moğolların cinsel sağlık ve üreme sağlığı hakları konusunda benzeri görülmemiş bir inceleme yapıldı. 2021’de öğrencilerin uygulamayı protesto etmeye başlamasının ardından Moğolistan okullarda sözde bekaret testini yasakladı, ancak Global Press Journal raporları bu zorunlu sınavların geçen yıl hala yapıldığını gösteriyor. Gençlerin cinsel sağlık hizmetlerine erişimini artırmak için çalışan aktivistler, aynı zamanda devletin cinsiyetçi odağını da kınıyorlar – örneğin, ergen erkek çocukları güvenli seks konusunda eğitmek, istenmeyen genç gebelikleri büyük ölçüde azaltabilir. Khulan, “Okullarda üreme sağlığı konusunda eğitimler düzenlediğimde, hem erkek hem de kızların katılmalarını bu yüzden istiyorum” diyor.
Dokuzuncu sınıf öğrencisi Narangoo Gankhuu, “Sınıfımdaki erkeklerle birlikte eğitime katılmaktan çekiniyordum” diyor. “Ama sonra cinsel eğitimin önemini anladım.”
Çevrimiçi, bazıları meseleleri kendi ellerine aldı. 20’li yaşların sonunda ve 30’lu yaşların başında Almanya’da yaşayan iki Moğol kadının podcast’i The Waiting Room, diğer çevrelerde çok müstehcen görülen konuları araştırıyor: bekaret, queerlik, engelli insanlar için seks. YouTube kanallarının 125.000’den fazla abonesi ve toplamda 17 milyondan fazla görüntülemesi var. 15 yaşındaki Maralmaa Ayurzana, “Bekleme Odası podcast’ini 2021’de dinlemeye başladım” diyor. “İlk başta insanların öğreneceğinden korkarak biraz utangaçtım.” Ama ne kadar çok dinlerse, o kadar çok şey öğrendi ve öğrenmedi. “Örneğin, kızlar arasında biriyle ilk yattıklarında hamile kalmayacaklarına dair bir inanç var – bu yanlış” diyor. “Böyle bir podcast ortaya çıktığı için çok mutluyum.”
Bu yıl mezun olmayı planlayan Gerelee, bu tür bilgilere daha önce erişmiş olmayı diliyor. Hayatı geçen yıl içinde büyük ölçüde değişti. Kuaför olmak istiyor ve geçen yıl bunun için sertifika aldı – ama o ve çocuğunun babası şimdilik ailesiyle birlikte kırsaldaki evlerinde yaşıyorlar, böylece aile çocuğu büyütmeye yardımcı olabilir. Burada kuaför olma imkanı yok.
“Keşke okullar üremeyle ilgili dersler verseler ve keşke öğrenciler doğum kontrol yöntemlerinin farkında olsalar” diyor. “Şahsen, iki ay sonra doğum kontrol yöntemi kullanmayı düşünüyorum.”
Kaynak : https://globalpressjournal.com/asia/mongolia/silence-around-sex-dangerous-consequences-mongolian-teens/